Birinci Dünya Savaşında Osmanlı Devletinin Savaştığı Cepheler
Birinci Dünya Savaşında Osmanlı Devleti 9 cephede savaşmıştır. Bunların 2 tanesi Taarruz Cephesi , 4 tanesi Savunma Cephesi ve 3 tanesi Yardım Cephesidir.
TAARRUZ CEPHELERİ | SAVUNMA CEPHELERİ | MÜTTEFİKLERE YARDIM CEPHELERİ |
*Kafkas Cephesi | *Çanakkale Cephesi | *Galiçya Cephesi |
*Kanal Cephesi | *Hicaz-Yemen Cephesi | *Makedonya Cephesi |
– | *Irak Cephesi | *Romanya-Dobruca Cephesi |
– | *Suriye-Filistin Cephesi | – |
Birinci Dünya SavaşındaKafkas Cephesi
Osmanlı Devleti’nin savaştığı ilk cephedir. Cephe Almanların isteği üzerine açılmıştır. Ruslar ve Rusları destekleyen Ermeniler ile savaşılmıştır. Osmanlı Devleti’nin taarruz cephesidir. Ordu komutanı Enver Paşa’dır. Savaşı kış şartlarının ağır olması nedeni ile Osmanlı kaybetmiştir. Sarıkamış Harekatı bu cephede olmuştur ve Enver Paşa komutasındaki 130.000 kişilik ordunun 90.000i savaşarak ve donarak hayatını kaybetmiştir. Sonuç : Rusya Muş, Bitlis, Erzurum ve Erzincan’ı ele geçirdi. İtilaf Devletleri Çanakkale’yi geçememişlerdir ve Rusya’ya destek gönderememişlerdir. Rusya’da ihtilal çıkmıştır ve Rusya Brest-Litowsk Antlaşmasını imzalayıp savaştan çekilmiştir.(1918)
Rusya İhtilali’nde Çarlık otoritesi yıkılmış ve Sovyetler Birliği kurulmuştur. Sarı Kitap ile gizli antlaşmaları kamuoyuna duyurmuşlardır.
Cepheye daha sonra Mustafa Kemal Paşa komutan olarak katılmıştır ve Muş ile Bitlisi geri almıştır. Altın Kılıç Madalyası verilmiştir. Tehcir Kanunu ile Ermeniler Suriye ve Filistin’e göç ettirilmiştir. Osmanlı Devleti yenilmesine rağmen toprak kazanmıştır.
Birinci Dünya SavaşındaKanal Cephesi
Cephe Almanların isteği ile açılmıştır. İngilizler ile savaşılmıştır. Ordu komutanı Cemal Paşa. Amaç İngilizlerin hammadde ve asker ihtiyaçları için kullandığı Süveyş Kanalı’nı ele geçirmek ve Osmanlı’nın Mısır’ı geri almak istemesidir. Savaşta Araplar , İngilizlerin bağımsız Arap devleti kurma vaadi ile Osmanlı’ya karşı savaşmışlardır. Böylelikle İslamcılık fikri sona ermiştir. Savaşı Osmanlı kaybetmiştir. Karşı saldırıya geçen İngilizler Filistin’i ele geçirerek Suriye sınırına kadar dayanmışlardır.
Birinci Dünya Savaşında Hicaz-Yemen Cephesi
Osmanlı Devleti Araplar ve İngilizlerle savaşmıştır. Ordu komutanı Fahrettin Paşa‘dır. Amaç Osmanlı Devleti’nin Arabistan’daki kutsal yerleri korumak istemesidir. Mekke Emiri Hüseyin Şerif önderliğindeki Araplar , İngilizler ile işbirliği yapmıştır. Medine Müdafaasi burada yaşanmıştır. Savaşı Osmanlı kaybetmiştir. Araplar , Osmanlı’dan ayrılan son azınlık olmuştur.
Yemen Türküsünün yazıldığı cephedir.
Birinci Dünya Savaşında Suriye-Filistin Cephesi
Osmanlı Devleti Araplar , Fransızlar , İtalyanlar ve İngilizlerle savaşmıştır. Mustafa Kemal Paşa yıldırım ordularına bağlı 7. kolordu komutanı olarak görev yapmıştır. Daha sonra ordu komutanı Alman general Otto Limon Von’un istifası üzerine ordu komutanı Mustafa Kemal olmuş ve Yıldırım Orduları Grup Komutanı olmuştur. Mustafa Kemal Halep’in kuzeyinde bir savunma hattı kurarak İngilizleri durdurdu. Savaşı Osmanlı kaybetmiştir. Cephede Cemal Paşa , Fevzi Çakmak , İsmet İnönü , Ali Fuat Cebesoy ve Refet Bele de bulunmuştur. Osmanlı savaşı kaybetmiş ve Mondros Ateşkes Antlaşması’ndan sonra Osmanlı bölgeden ayrılmıştır. Suriye’yi İngilizler ele geçirmiştir.
Birinci Dünya Savaşında Irak Cephesi
Cepheyi İngilizler açmıştır. Ordu komutanı Terakki Perver fedaisi Süleyman Askeri Bey’dir İngilizler sömürge yollarını güvenliğini sağlamak istemesi , Irak petrollerinden yararlanmak istemesi ve Rusya’ya yardım göndermek amacı ile açmıştır. Kutül Amare Savaşı e Selman Pakt bu cephede yaşanmıştır. Kutül Amare’de komutan Fahrettin Paşa’dır. Savaşın sonucunda Kuzey Irak İngilizlerin kontrolü altına alınmıştır. Osmanlı savaşı kaybetmiştir.
Birinci Dünya Savaşında Çanakkale Cephesi
Cephe İtilaf Devletleri tarafından açılmıştır. Ordu komutanı Enver Paşa‘dır. Cephede İngilizler , Fransızlar ve ANZAC’lar ile savaşılmıştır. Nedeni Çanakkale ve İstanbul Boğazlarını alıp İstanbul’u ele geçirmek , Rusya’ya yardım götürmek , Anadolu ve Rumeli arasındaki bağlantıyı kesmek ve Osmanlı’yı savaş dışı bırakmak.
18 Mart 1915 Fransa ve İngiliz donanması Çanakkale Boğazı’nı geçmeye çalışmıştır. Ancak ağır top saldırıları ve mayın patlamaları ile başarısız olmuşlardır.
25 Nisan 1915 İngiliz Fransız ve ANZAC orduları karaya çıktılar ancak TÜRK direnişi karşısında ilerleyemediler.
Gelibolu Yarımadasına yapılan müttefik çıkarması Anafartalar Savaşı ile durduruldu.
Sonuç : !.Dünya Savaşı uzamıştır. Bulgaristan İttifak Devletleri tarafına geçmiştir. İtilaf Devletleri amacına ulaşamamıştır.
Çanakkale Savaşına yarbay rütbesiyle katılan Mustafa Kemâl Paşa, büyük yararlıklar göstererek albaylığa yükseltilmiştir. Cevat Çobanlı 18 Mart Kahramanı , Mustafa Kemal Anafartalar Kahramanı unvanlarını almıştır.
Osmanlı Devleti’nin kazandığı tek cephe Çanakkale Cephesi’dir. İnstagram adresimiz için buraya tıklayabilirsiniz.