Birinci Meşrutiyet Ne Zaman İlan Edildi ? Kim Tarafından İlan Edilmiştir ?
Birinci Meşrutiyet 23 Aralık 1876 tarihinde , 2.Abdülhamit tarafından ilan edilen anayasal yönetimdir. İlk anayasa Kanuni Esasi’dir.
Birinci Meşrutiyetin İlanı
1860’lı yıllarda Genç Osmanlılar (Jön Türkler) ortaya çıkmıştır. Namık Kemal , Ziya Paşa gibi aydınlar Avrupalı devletlerin anayasal yönetiminden etkilenmişler ve Osmanlı Devletinin de meşrutiyet ile yönetilmesini savunmuşlardır. Osmanlı devleti dış borç almaya başlamış ve bir müddet sonra hem ekonomik hem de siyasal bunalıma girmiştir. Mithat Paşa ve arkadaşları 30 Mayıs 1876 tarihinde Abdülaziz’i tahttan indirmiş yerine 5.Murat’ı geçirmişlerdir. 5.Murat kısa süre tahtta kalmış ve ruh sağlığı bozulduğu için tahttan indirilmiştir.
2.Abdülhamit meşrutiyeti ilan edeceği sözünü vererek tahta oturtulmuştur.
Birinci Meşrutiyet Nedenleri
Osmanlı Devleti 17.yüzyıldan itibaren sürekli toprak kaybetmeye başladı ve bütçe açıkları nedeni ile ekonomik sorunlar başladı. Avrupalı devletler ile imzalanan serbest ticaret antlaşmaları nedeni ile ülkeye giren mallardan düşük oranda gümrük vergisi alınıyordu. Bu durumda ülkenin gelirleri azanmış ve sanayinin gelişmesi durmuştur.
Aynı zamanda Fransız Devrimi ile başlayan Milliyetçilik akımı sonucunda Osmanlı Devleti’nin elinde bulunan bazı yerlerde isyanlar çıkmaya başlamıştır. Bu isyanları ve ayaklanmaları Avrupalı devletler ve Çarlık Rusya desteklemiştir.
Tanzimat Fermanı ve Islahat Fermanı ile reformlar yapılmaya başlanmıştır. Islahat Fermanı ile birlikte gayrimüslimlere verilen haklar çoğalmıştır.
Bu nedenlerden dolayı Meşru yönetime geçilmesi sağlanmıştır.
Birinci Meşrutiyetin İlan Edilmesi
2.Abdülhamit , 23 Aralık 1876 tarihinde ilk anayasa olan Kanuni Esasi’yi ilan ederek meşru yönetime geçmiştir.
Kanuni Esasi ile 2 tane parlamento oluşmuştur. Üyelerin seçim yolu ile belirlendiği meclise Meclisi Mebusan , üyeleri atama yolu ile belirlendiği meclise ise Ayan Meclisi denilmiştir. İki meclisin oluşturduğu parlamento Meclis-i Umumi (Genel Meclis) olarak adlandırılmıştı. Ayan Meclisine üyeleri ve başkanı padişah atamıştır.
Bu dönemin anayasası Kanuni Esasi , yürütme organı padişah yani 2.Abdülhamit ve yasama organı Meclisi Umumi olmuştur.
Birinci Meşrutiyetin Sonlanması
2.Abdülhamit , 1877-1878 Osmanlı Rus Savaşı (93 Harbi) yenilgisinden sonra yenilgiyi gerekçe göstererek 1878 yılında Meclisi Mebusan’ı kapatmış , anayasayı askıya almıştır. Bu olaydan sonra 2.Meşrutiyetin İlanına kadar sürecek olan İstibdat Dönemine girilmiştir.
Sorular
1.Meşrutiyeti hangi padişah ilan etti ? – 2.Abdülhamit
1.Meşrutiyet ne zaman ilan edildi ? – 23 Aralık 1876
Osmanlı Devletinin İlk anayasa nedir ? – Kanuni Esasi
1.Meşrutiyet ne zaman son buldu ? – 93 Harbi sonrasında , 14 Şubat 1878 tarihinde
1.Meşrutiyet sonrası ne oldu ? – 2.Meşrutiyete kadar İstibdat Dönemine girildi.
1.Meşrutiyetin ilan edilmesinde kim etkili oldu ? – Jön Türkler ( Genç Osmanlılar )
Meşrutiyet Nedir ? – Hükümdarın yetkilerinin anayasa ve halk oyuyla seçilen meclis tarafından kısıtlandığı yönetim biçimidir.
Kanuni Esasiyi kim hazırlamıştır ? – Meclisi Mebusan tarafından hazırlanmıştır. Başkanı Mithat Paşa’dır.
Meclisi Umumi Nedir ? – 1.Meşrutiyet ve 2.Meşrutiyet dönemlerinde görev yapmış genel yasama organıdır. Meclisi Mebusan ve Ayan Meclisi alt kollarıdır.
Ayan Meclisi Nedir ? – 1.Meşrutiyet ve 2.Meşrutiyet dönemlerinde görev yapmış yasama organıdır. Üyeleri ve başkanı padişah tarafından atanmıştır.
İnstagram adresimiz için buraya tıklayabilirsiniz.