Kavalalı Mehmet Ali Paşa Kimdir ?
1848 yılına kadar Mısır Valiliği yapmış kişidir. Aynı zamanda 1805’den 1953 yılına kadar Mısır yöneticiliği yapan Kavalalılar Hanedanı’nın kurucusu ve ilk Mısır Hidivi’dir. 1805’den 1848 yılına kadar Mısır Valiliği yapmıştır.
Kavalalı Mehmet Ali Paşa İsyanı Nedir ?
Mora’da 1821 yılında Yunanlılar tarafından bir isyan çıkmıştır. Bu isyan Yunanlıların bağımsızlık için çıkardığı isyandır. İsyanı durduramayan Osmanlı Devleti Mısır Valisi Kavalalı Mehmet Ali Paşa’dan yardım istemiştir. Mehmet Ali Paşa yardım etmesi karşılığında Mora’nın Valiliğini Osmanlı’dan istemiştir ve Osmanlı kabul etmiştir.
İsyan bastırılmıştır fakat Yunanistan’ın bağımsız olması ile beraber Mora Yunanlılarda kalmıştır. Bunun üzerine Mehmet Ali Paşa dönemin padişahı olan 2.Mahmut’dan Suriye’yi istemiştir. 2.Mahmut ise bu isteği cevapsız bırakmıştır yani kabul etmemiştir.
Bunun üzerine Mehmet Ali Paşa oğlu İbrahim Paşa’yı Suriye’yi ele geçirmek için gönderdi. Suriye Valisi ile bir anlaşmazlık yaşadıklarını bahane etti. Mehmet Ali Paşa’nın emrinde yaklaşık 25.000 civarı asker bulunuyordu. Suriye’den sonra Mısır komutanı Kavalalı İbrahim Paşa Konya’ya girdi.
Reşit Mehmet Paşa Konya’ya gelerek İbrahim Paşa’ya karşı bir zafer elde etmiştir. Fakat Mısır ordusuna esir olarak düşmüştür. Osmanlı ordusu bu durum karşısında dağılmış ve Mısır ordusu Kütahya’ya kadar ilerlemiştir.
Osmanlı Devleti İngiltere ve Fransa’dan yardım istemiştir. Fakat İngiltere , Osmanlı’nın iç işlerine karışmayacağını söylemiş kabul etmemiştir. Fransa ise Kavalalı Mehmet Ali Paşa’yı desteklemiştir.
Bunun üzerine Osmanlı Rusya’dan yardım istemiştir. Rusya yardım talebini kabul etmiş ve Rusya ile Hünkar İskelesi Antlaşması imzalanmıştır. Antlaşma ile Rusya boğazlarda imtiyaz elde etmiştir. Ayrıca bu antlaşma Osmanlı’nın boğazlarda söz sahibi olduğu son antlaşma olmuştur.
Boğazlarda Rusya’nın imtiyaz elde etmesi ile İngiltere ve Fransa endişelenmiştir. Bu durum üzerine arabuluculuk yapmışlar ve Kavalalı Mehmet Ali Paşa’yı ikna ederek Kütahya Antlaşması imzalanmıştır. Antlaşma Mehmet Ali Paşa ve Osmanlı Devleti arasında imzalanmıştır. Antlaşma ile beraber Cidde Valiliği ve Adana’nın vergi toplama yetkisi İbrahim Paşa’ya , Şam ve Girit Valiliği ise Mehmet Ali Paşa’ya verilmiştir.
Kütahya Antlaşması ile olay geçici olarak çözülmüştür. Antlaşmadan her iki tarafta memnun değildir. 2.Mahmut Kavalalı’yı ortadan kaldırmak ve topraklarını geri almak için saldırıya geçti fakat Mısır savaşı tekrar kazandı. Avrupalı devletler Mısır’ın güçlenmesinden çekindikleri için arabuluculuk yapmışlar ve 1840 yılında Londra Antlaşması ile sorun tamamen çözülmüştür. Antlaşma ile Suriye , Girit ve Adana Osmanlı’ya verildi. Mısır ise Kavalalı Hanedanı’na bırakıldı.
1953 yılına kadar Mısır’ı Kavalalılar yönetiştir. Daha sonra Mısır 1953 yılında bağımsızlık kazanmıştır.
İnstagram adresimize gitmek için buraya tıklayabilirsiniz.