Bretton Woods Antlaşması
Bretton Woods Antlaşması 1944 yılında İkinci Dünya Savaşı sırasında ABD’nin Bretton Woods kasabasında düzenlenen antlaşmadır. Diğer adı Uluslararası Para Antlaşması’dır. Antlaşmaya Doğu Bloku ülkeleri dışında 44 ülke katılmıştır. 1945 yılında Birleşmiş Milletler Para ve Finans Konferansı ile antlaşmanın 27 ülke tarafından imzalanması sonucunda yürürlüğe girmiştir.
Antlaşmada her ülkenin parasının değeri dolar esas alınarak saptanması kararlaştırılmıştır.
Dünya Bankası ve IMF’nin (Uluslararası Para Fonu) kurulması kararlaştırılmıştır. Bu kurumlar 1946 yılında faaliyete geçmiştir.
Bretton Woods Sistemi Nedir ?
Bretton Woods Antlaşması ile ortaya çıkan yeni uluslararası para sistemidir. Sisteme göre ;
Antlaşmaya katılan ülkeler parasını altına dönüştürülebilir yapmayı kabul etmişlerdir. Her ülkenin parasının değeri dolara göre saptanmıştır. Dolar , altın ile dönüştürülebileceğini koruyan tek para kabul edilmiştir. Buna göre 1 ons altın 35 dolara eşit sayılmıştır.
Bu sistem 1971 yılına kadar devam etmiştir. ABD’nin o yıllarda ekonomik sıkıntı çekmesi üzerine doların altına dönüştürülebilir olmasını kaldırmıştır. Bu krizin ortaya çıkmasındaki neden ABD dışındaki ülkelerde dolar miktarının artması ve doların değer kaybetmesidir.
Sistemin sona ermesi ile 1963 yılından beri çalışmalarına devam eden Özel Çekme Hakları sistemi kabul edilmiştir.
Avrupa Ekonomik Topluluğu’na üye olan ülkeler 1979 yılından itibaren Avrupa Para Sistemi’ne geçmiştir.
Bretton Woods Antlaşması Türkiye
Türkiye konferansta yer almamıştır. 1947 yılında antlaşmayı imzalamıştır. Türkiye antlaşma ile kurulan Dünya Bankası’nın imkanlarından 1950 yılında faydalanmaya başlamıştır. İlk büyük yol , liman , baraj ve elektrik sistemleri Dünya Bankasından alınan kredi ile yapıldı. Ayrıca Türkiye Sanayi Kalkınma Bankası , Dünya Bankası tarafından kuruldu.
IMF’den yani Uluslararası Para Fonu’ndan ilk kez 1961 yılında darbe sonrasında yararlanıldı.
İnstagram adresimiz için buraya tıklayabilirsiniz.
