Haçlı Seferleri Nedir ?
Haçlı Seferleri yada Haçlı Akınları 1096 – 1276 yılları arasında Avrupalı Katolik Hristiyanların , çeşitli nedenlerden dolayı Papa’nın istediği üzerine yaptıkları seferlerdir. Seferler genellikle Müslümanların üzerine yapılmıştır. Müslümanların elinde bulunan Orta Doğu topraklarının yani Kutsal Toprak olarak bilinen bölgelere yapılan seferlerdir.
Seferlerin doğmasındaki asıl neden Portekiz ve İspanya’da bulunan Müslümanları o bölgelerden atılması için başlatılan Reconquista yani Yeniden Fetih harekatıdır. Çünkü Müslümanlar Sicilya ve İspanya’da hakimiyet kurmuşlardır. İber Yarımadasında bulunan Hristiyan devletler de Müslümanların ellerinde bulunan şehirleri ve Kutsal yer olarak bilinen Kudüs’ü almak için harekat başlatmışlardır.
Toplamda dokuz adet Haçlı Seferi gerçekleşmiştir. Bunlardan en önemlileri ilk dördüdür.
I. Haçlı Seferi (1096–1099)
II. Haçlı Seferi (1147–1149)
III. Haçlı Seferi (1189–1192)
IV. Haçlı Seferi (1202–1204)
Haçlı Seferlerinin Nedenleri
Avrupalı Hristiyanların , İslam ülkelerinin zenginliklerinden faydalanmak istemeleri.
Müslümanları Avrupa’dan atmak istemeleri.
Müslümanların ellerinde bulunan Kutsal Toprakları yani Kudüs’ü ele geçirmek istemeleri.
Türklerin ve Müslüman ülkelerinin ellerinde bulunan ticaret yollarını ele geçirmek istemeleri.
Feeodalitenin etkisi ile Hristiyan halkının fakirleşmesi ve bu yüzden İpek ve Baharat yollarını ele geçirmek istemeleri.
Hristiyanların doğunun zenginliklerini ele geçirmek istemeleri.
1071 Malazgirt Savaşı ile Anadolu’ya giren Türkleri durdurmak istemeleri.
Türklerin Bizans için tehdit oluşturması ve Bizans’ın yardım istemesi.
Hristiyanların , Müslümanların ellerinde bulunan Kudüs , Antakya ve İskenderiye gibi önemli şehirleri ele geçirmek istemesi.
Kluni Tarikatı’nın faaliyetleri.
Papa’nın ve din adamlarının , Hristiyanları Müslümanlara karşı kışkırtması.
Hristiyanlığı yayma düşünceleri.
Hristiyan Şovalyelerinin şan ve şöhret için kendilerini göstermek istemeleri.
İslam’ın yayılmasını engellemek istemeleri.
Haçlı Seferlerinin Sonuçları
Avrupalı halkın Kliseye ve Papa’ya olan güveni sarsılmıştır.
Trabzon Rum Pontus Devleti ve İznik Rum Pontus Devleti kuruldu.
Krallıklar ve klise güç kaybetmiştir. Burjuva sınırı ise güç kazanmıştır. Burjuvalar zengin kişilerdir.
Hristiyanlar ve Müslümanlar arasındaki çatışma giderek artmaya başlamıştır.
Anadolu’da ki Türk ilerleyişi devam etti. Bu ilerleyişi Bizans durduramadı.
Türklerin Avrupa’ya yaptıkları seferler durdu.
Akdeniz’de bulunan limanlar önem kazandı.
Avrupalılar ile Müslüman arasında ki ticari ilişkiler arttı.
Doğu’da yetiştirilen bir çok tarım ürünü ve meyve , Avrupa’da da yetiştirilmeye başlandı.
Seferler sonucunda Müslüman devletlerin ellerinde olan şehirler yağmalandı ve yakıldı. Bu durum İslam devletlerinin yoksullaşmasına neden oldu.
Avrupalılar , Müslümanlardan top , barut , pusula , kağıt ve matbaa gibi yeni buluşlar öğrendi.
Avrupa’da düşünce , bilim ve sanat ilerledi.
Türkler, Haçlılara karşı büyük mücadeleler vermesi ile İslam dünyasının sevgisini kazandılar.
Halk arasındaki sınıf farklılıkları ortadan kalktı.
1.Haçlı Seferi 1096–1099
Haçlı Seferleri arasında en önemli seferdir. İlk Haçlı Seferi olan 1.Haçlı Seferi 1096-1099 tarihleri arasında gerçekleşmiştir. Haçlı ordusu Kutsal Roma Cermen , Bizans , Ceneviz , Ermeni Kilikya , Normandiya gibi devletlerden oluşmuştur. Karşılarında ise Müslüman devletler olan Büyük Selçuklu Devleti , Anadolu Selçuklu Devleti ve Abbasiler yer almıştır.
Haçlıların amaçları Türklerden aldıkları toprakları Bizans İmparatorluğu’na vermek ve Kudüs’ü ele geçirmekti.
Anadolu’ya giren Haçlı ordusu Anadolu Selçuklu Devleti’nin başkenti olan İznik’e geldi. İznik’te 1.Kılıçarslan ile savaşan Haçlı ordusu galip geldi. Anadolu Selçuklu Devleti hükümdarı olan 1.Kılıçarslan geri çekilmek zorunda kaldı. Başkent ise İznik’ten Konya’ya taşındı.
Daha sonra Kudüs’e ilerleyen Haçlı ordusu Kudüs’ü ele geçirdi ve Kudüs’te bir Latin Krallığı kurdu.
2.Haçlı Seferi 1147–1149
1144 yılında Musul Atabeyi olan I. İmâdüddin Zengî , Haçlıların elinde bulunan Urfa’yı ele geçirdi. Bunun üzerine Haçlılar Avrupa’dan yardım istediler. Almanya ve Fransa birer ordu kurarak 2.Haçlı Seferini başlattılar.
Konya da Anadolu Selçuklu Devleti’ne yenilen Almanya ordusu İznik’e gelerek Fransa ordusu ile buluştu.
Toros Geçitlerinde Anadolu Selçuklu Devleti’ne yenilen Fransa ordusu Kudüs’e gelerek Almanya ordusu ile buluştu.
Kudüs Kralı ile birleşen Almanya ve Fransa Şam’ı geri almak istediler fakat başarısız olunca geri çekilmek zorunda kaldılar.
3.Haçlı Seferi 1189-1192
1187 yılında yapılan Hıttın Savaşı ile Kutsal Toprak Kudüs Müslümanların eline geçmiştir. Selehattin Eyyübi’nin Kudüs’ü Haçlıların elinden alması ile yeni bir Haçlı ordusu toplandı. Bu sefere Almanya, Fransa ve İngiltere katıldı.
Almanya ordusu Konya’yı işgal etti. 2.Kılıçarslan’ın ordusu geri çekildi ve 2.Kılıçarslan Silifke Suyu’nu geçerken attan düştü ve boğularak öldü.
Fransa ve İngiltere ordusu Selahaddin Eyyübi’nin savunduğu Akka Kalesini kuşattılar. Selahattin Eyyübi Kudüse çekildi. Uzun savaşlarda 2 tarafta bir sonuç elde edemedi.
4.Haçlı Seferi 1202-1204
3. Haçlı Seferinin sonuçsuz kalması ile Papa yeni bir Haçlı ordusu toplamak için çağrı yaptı. Asıl amaçları Kudüs’ü tekrar geri alabilmekti. Sefer Venedik’te 1202 yılında başladı.
Haçlıların başlangıçtaki amacı Mısır’ı ele geçirmek ve oradan sonra Kudüs’ü tekrar almaktı. Fakat Venedikliler seferin amacını değiştirmeyi başardı ve İstanbul’u kuşatıp ele geçirdiler. İstanbul’u ele geçirdikten sonra yıkıp yaktılar ve burada kendi inanışları olan Katolik inançlarına bağlı Latin Krallığı kurdular. Bizans kısa sürelide olsa yıkılmıştı.
4.Haçlı Seferi başlangıçta Müslümanlar üzerine düzenlenmiş olsa da daha sonra asıl amacından sapmıştır. Seferde Bizans’ın elinde bulunan İstanbul kuşatılıp ele geçirilmiştir.
İnstagram adresimiz için buraya tıklayabilirsiniz.