Nizamülmülk Kimdir ?
Gerçek adı Ebu Ali Kıvamuddin Hasan bin Ali bin İshak et-Tûsî olan Nizamülmülk 1018-1092 yılları arasında yaşamış Büyük Selçuklu Devleti’nde yaşamış bilgindir. Alparslan ve oğlu Melikşah’a vezirlik yapmıştır. Adı ”devletin düzeni” anlamına gelmektedir. Siyasetname adlı eserini yazmış ve Melikşah’a sunmuştur.
Doğduğu yıllarda doğduğu yer olan Horosan bölgesi Gaznelilerin kontrolü altındadır. İlk görevini Gaznelere yapmıştır. 1059 yılında Gazneliler adına Horosan Valiliği yapmıştır. 1063 yılında Büyük Selçuklular için görev yapmaya başlamıştır ve Belh valisinin yanında görevini yerine getirmiştir. 1064 yılında ise Alparslan’ın veziri olarak atanmıştır. Alparslan’ın ölümü ile görevine Melikşah’ın veziri olarak yerine getirdi. Devletin düzeni anlamına gelen Nizamülmülk unvanını Abbasi halifesi verdi.
En önemlisi Bağdat’ta olan Nizamiye Medreselerini kurdurmuştur. Bu medreseler adını Nizamülmülkten almıştır. Bağdat’ta ki medresenin önemli olmasının sebebi ise başına Gazali’nin getirilmiş olmasıdır.
Öğrencilere ilk kez burs ve yurt hizmeti verilmesini sağlamıştır.
Devletin toprak idaresini yapan ikta sistemini bulmuştur.
İlk kez gelir gider raporları hazırlatmıştır.
Dünyadaki ilk istihbarat teşkilatını kurmuştur.
Nizamülmülkün Ölümü Nasıl Olmuştur ?
1092 yılında Haşhaşi fedaisi tarafından suikast sonucu hançerlenerek öldürülmüştür.
Mezarı İran’ın İsfahan kendine bir mahallededir. Melikşah ve Selçuklu ailesinden bazı kişiler ile aynı türbededir. Baz kaynaklara göre Türbe bakımsız bırakılmıştır.
Nizamülmülk TRT 1 de yayınlanmış olan Uyanış : Büyük Selçuklu ve yayınlanmakta olan Alparslan : Büyük Selçuklu dizilerinde anlatılmıştır.
İnstagram adresimiz için buraya tıklayabilirsiniz.