Serbest Cumhuriyet Fırkası Nedir ?
Serbest Cumhuriyet Fırkası 12 Ağustos 1930 tarihinde Ali Fethi Okyar tarafından kurulmuş bir partidir. Cumhuriyetin ilk yıllarında Mustafa Kemal Atatürk’ün isteği üzerine kurulmuştur. Fakat partinin ömrü kısa olmuştur. 17 Kasım 1930 tarihinde kapatılmıştır.
1920 li yılların sonuna doğru halk tek parti olan Cumhuriyet Halk Fırkasının yönetiminden şikayetçiydi. Çünkü o dönemlerde kuraklık ve 1929 Dünya Ekonomi Krizi yaşanmıştır. Bundan dolayı da devlet ağır vergiler koymak zorunda kalmıştır. Bu olayların üzerine Mustafa Kemal Paşa iktidarı eleştirecek , denetim yapacak ufak bir muhalefet parti kurulmasını istemiştir.
Bu nedenle Mustafa Kemal Paşa , Ali Fethi Okyar’dan cumhuriyetçiliğe ve laikliğe sadık bir parti kurmasını istemiştir. Bunun üzerine Ali Fethi Bey , Mustafa Kemal’e tarafsız olma şartını koyarak yeni bir muhalefet parti kurmuştur. Bu parti Türkiye Cumhuriyetinde kurulan 2. muhalefet parti olmuştur.
Mustafa Kemal aynı zamanda CHP’den bu partiye yakın dostlarının da geçmesini istedi. Yaklaşık olarak 14 mebus bu partiye geçti. İsmet İnönü bu durumdan hoşnutsuzdu. Mustafa Kemal böyle yaparak 5 yıldır alternatifsiz olarak devam eden İsmet İnönü hükümetini eleştirecek bir muhalefet parti yarattı.
İzmir’de bir miting düzenlemişlerdir. Bu miting muhalif bir parti tarafından düzenlenecek olan bir mitingdir. CHP yönetiminden şikayetçi olan bir çok kişi toplanmıştır. Çok büyük bir kalabalık olmuştur. Olaylar büyümüş ve CHP il binası taşlanmıştır. Jandarmanın ateş açması ile 12 -14 yaşlarında bir çocuk hayatını kaybetmiştir.
Serbest Cumhuriyet Fırkası Özellikleri
- Ali Fethi Okyar tarafından kurulmuştur. Genel sekreteri Nuri Conker’dir.
- Ekonomide Liberalizm’i savunmuştur.
- Atatürk’ün isteği ile kurulmuştur.
- CHP’ye muhalefet yapmak için ve denetlemek için kurulmuştur.
Serbest Cumhuriyet Fırkası Kurucu
Parti Ali Fethi Okyar tarafından , Mustafa Kemal’in ricası üzerine kurulmuştur. Yani partinin kurucusu Ali Fethi Bey’dir. Genel sekreteri Mehmet Nuri Conker’dir. Aynı zamanda partide Mehmet Emin Yurdakul , Ahmet Ağaoğlu , İbrahim Süreyya Paşa , Adnan Menderes ve Atatürk’ün kız kardeşi olan Makbule Hanım’da yer almıştır.
Serbest Cumhuriyet Fırkası Neden Kapatıldı ?
Parti 30 Kasım 1930 tarihinde tamamen kapatılmıştır. Partinin hangi sebepten dolayı kapatıldığı tam olarak bilinmemektedir. Bazı kaynaklar şunları yazmaktadır ;
- Parti kendi kendisini fesh etmeye zorlanmıştır.
- Ali Fethi Bey , kendi isteği ile kapatmıştır.
- İzmir mitinginde büyük ilgi görmüştür. Bu yüzden ilerde çok büyük bir kitleyi peşinden sürüklemesinden korkulmuş ve Mustafa Kemal Paşa tarafından kapatılmıştır.
İnstagram adresimiz için buraya tıklayabilirsiniz.
