İstanbul’un İşgali Ne Zaman Oldu ?
İstanbul’un işgali 16 Mart 1920 tarihinde İtilaf Devletleri tarafından gerçekleşmiştir. Birinci Dünya Savaşının kaybedilmesinin ardından önce 13 Kasım 1918 tarihinde işgal edilmiştir. Fakat bu işgal kısa sürmüştür. Daha sonra 16 Mart 1920 tarihinde işgal edilmiştir.
İstanbul’un İşgali Kısaca
Birinci Dünya Savaşının sona ermesi ile Osmanlı Devleti ve İtilaf Devletleri arasında 30 Ekim 1918 tarihinde Mondros Ateşkes Antlaşması imzalanmıştır. Antlaşmanın imzalanmasından sonra İtilaf Devletleri 7 Kasım 1918 tarihinde mayınları temizleme bahanesi ile boğazları geçti ve İstanbul’a ulaştılar.
13 Kasım 1918 tarihinde İstanbul’a ulaşan İtilaf Devletlerinin gemileri oraya demir attılar. 3626 İngiliz askeri karaya çıktı ve İstanbul’a yerleşti. Beyoğlu ve Rumeli yakasını İngilizler , Avrupa Yakası Fransızlar ve Anadolu yakası İtalyanlara bırakılmıştır.
Osmanlı Devleti’nin başkenti olan İstanbul böylelikle öncelikle 13 Kasım 1918 tarihinde işgal edilmiştir. Bu ilk işgalde İstanbul’un önemli ve stratejik noktaları İtilaf Devletleri tarafından kontrol altına alınmıştır. Fakat idareye el konulmamıştır.
12 Ocak 1920 tarihinde Son Osmanlı Mebusan Meclisi açıldı. Burada Misakı Milli kararları alındı. 18 Mart 1920 tarihinde ise meclis kapandı. Meclisin açılması ile 16 Mart 1920 tarihinde İstanbul resmen işgal edildi. İdareye el konuldu.
İstanbul’un İşgalinde Mustafa Kemal Paşa
Suriye Filistin Cephesinde bulunan Mustafa Kemal Paşa Yıldırım Orduları Grubu komutanıydı. Grup savaş kaybedildikten sonra lağvedildi ve Mustafa Kemal Paşa İstanbul’a doğru hareket etti.
13 Kasım 1918 tarihinde İstanbul işgal edilirken Haydarpaşa Garına ulaştı. Boğaza demirlenmiş düşman gemilerini görünce şu sözleri söyledi ” Geldikleri gibi giderler. ”
İstanbul’un İşgaline Neden Olan Olay
22 Ekim 1919 tarihinde Amasya Protokolü yani Amasya Görüşmeleri yapılmıştır. Bu görüşmeler İstanbul hükümeti ile Temsil Heyeti arasında gerçekleşmiştir. Bu görüşmelerde Son Osmanlı Mebusan Meclisinin açılma kararı alınmıştır.
12 Ocak 1920 tarihinde Son Osmanlı Mebusan Meclisi İstanbul’da açılmıştır. İtilaf Devletleri ilk başlarda bir şey olmayacağını düşünmüştür. Mecliste Misakı Milli Kararları alınmıştır. Bu kararlar 17 Şubat tarihinde kamuoyuna açıklanmıştır.
Bu gelişmelerden sonra 16 Mart 1920 tarihinde İstanbul resmen işgal edilmiştir.
İstanbul’un İşgalinin Sonuçları
Yeni Türk devletinin kuruluşu hızlanmıştır.
Osmanlı Devleti yıkılmaya başlamıştır. İstanbul hükümetine olan güven azalmaya başlamıştır.
Halkın Milli Mücadeleye olan desteği ve inancı artmıştır.
Son Osmanlı Mebusan Meclisinin kapanması ile birlikte TBMM’nin açılması sağlanmıştır.
İstanbul’un İşgali Sırasında Yaşanan Olaylar
Süleyman Nazif , Hadisat Gazetesinde 9 Şubat 1919 tarihinde Fransız generalin İstanbul’a gelişi ve bunun azınlıklar tarafından coşku ile karşılanmasını ” Kara Bir Gün ” adlı yazısında anlattı.
21 Aralık 1918 tarihinde padişahın kararı ile Osmanlı Mebusan Meclisi feshedildi.
İtilaf Devletleri işgalin haklılığını ve tepki çekmemek için bir bildiri yayınladı. Bu bildiride ;
- İşgalin geçici olduğu ,
- Padişah ve halifeliği güçlendirmek için bu işgalin yapıldığı ,
- Azınlıklara yönelik bir katliam olursa İstanbul tamamen Türklerden alınacağı ,
- Herkesin padişahın vereceği kararlara uyacağı.
Mondros Ateşkes Antlaşmasının ardından barış antlaşması yapılmak üzere Paris Barış Konferansı yapıldı.
Mustafa Kemal Paşa’nın 19 Mayıs 1919 tarihinde Samsun’a çıkması ile Milli Mücadele başladı.
Osmanlı Devleti ile Temsil Heyeti arasında Amasya Görüşmeleri yapıldı ve Son Osmanlı Mebusan Meclisi açıldı. Meclisin açılması ile beraber Misakı Milli Kararları alındı. Kararların ardından İstanbul resmen 16 Mart 1920 tarihinde işgal edildi.
İnstagram adresimiz için buraya tıklayabilirsiniz.
