29 Ekim 1923’te Ne Oldu ?
29 Ekim 1923 tarihinde Türkiye’nin yönetim biçimi Cumhuriyet olarak kabul edilmiştir.
Milli Mücadele’nin kazanılması ve saltanatın kaldırılması ile Türk devleti meclis tarafından yönetilmeye başlanmıştır. Bunun sonucunda mecliste bazı problemler ortaya çıkmıştır. Bunlardan bazıları ülkenin yönetim biçiminin belirlenememesi ve 25 Ekim 1923 tarihinde hükümetin istifa etmesi ile kabine bunalımının yaşanmasıdır.
28 Ekim 1923 tarihinde Mustafa Kemal , Çankaya Köşkünde akşam yemeğinde İsmet İnönü , Kazım Karabekir , Ali Fethi Okyar , Kemalettin Sami Paşa , Halit Paşa , Fuat Bulca ve Ruşen Eşref Bey’i topladı. Hükümet bunalımı hakkında konuşan Mustafa Kemal Paşa daha sonra ”Efendiler yarın Cumhuriyeti İlan edeceğiz” dedi. Yemekten sonra Mustafa Kemal ve İsmet İnönü kanun tasarısı hazırladı.
29 Ekim 1923 tarihinde meclis toplantısında kabine değişikliği için görüşmelere başlandı. Meclis bir çıkmaza girdi ve Mustafa Kemal bu görev için görevlendirildi. Mustafa Kemal Paşa 1 saat istedi ve 1 saat sonra kürsüye çıktı.
Kabine bunalımından kurtulmak için ülkenin yönetim şeklinin Cumhuriyet olması gerektiğini bunun için rejimin Cumhuriyet olarak kabul edilmesini gerektiğini söyledi ve meclise anayasa değişikliği teklifini sundu. Daha sonra teklifin metni okundu ve kabul edildi.
Cumhuriyet Ne Zaman İlan Edildi ?
Cumhuriyet 29 Ekim 1923 tarihinde ilan edilmiştir. Mustafa Kemal Atatürk ve İsmet İnönü bir yasa tasarısı hazırladı ve meclise sundu. Böylelikle Cumhuriyet TBMM tarafından ilan edilmiş oldu.
29 Ekim 1933 tarihinde Mustafa Kemal verdiği Onuncu Yıl Nutku’nda bu gün için ” En büyük bayram ” ifadelerini kullanmıştır.
29 Ekim 1923 tarihinde Cumhuriyetin ilan edilmesi her yıl 29 Ekimde Türkiye de ve Kuzey Kıbrıs’ta Cumhuriyet Bayramı olarak kutlandı.
1925 yılında çıkarılan bir kanun ile her yıl Milli Bayram olarak kutlanmaya başlandı.
İnstagram adresimiz için buraya tıklayabilirsiniz.
