Alemdar Vakası Nedir ?
Alemdar Vakası , 15 Kasım 1808 – 18 Kasım 1808 tarihleri arasında Osmanlı Devletinde yaşanan Yeniçeri İsyanıdır. İsyan 2.Mahmut döneminde gerçekleşmiştir. O dönemde yenilik yanlısı olan Sadrazam Alemdar Mustafa Paşa isyan sonucunda öldürülmüş ve yenilik hareketleri durdurulmuştur. Alemdar Mustafa Paşa’ya Rusçuk Ayanı da denilmiştir.
Alemdar Vakasının Nedenleri ve Gelişmesi
Nizamı Cedid döneminden rahatsız olan ve yenilik istemeyen yeniçeriler Kabakçı Mustafa İsyanı ile 1807 yılında 3.Selim’i tahttan indirip yerine 4.Mustafa’yı geçirdi. 1808 yılında ise Rusçuk Ayanı Alemdar Mustafa Paşa 3.Selim’i tekrar tahtta çıkarmak istedi fakat 4.Mustafa , 3.Selim’i öldürttü. Mustafa Paşa ise 4.Mustafa’yı tahttan indirip yerine 2.Mahmut’u geçirdi. 2.Mahmut döneminde ise sadrazamlık yaptı.
Alemdar Mustafa Paşa’nın uğraşları ile 1808 yılında Anadoluda ve Rumelide bulunan büyük Ayanlar ile 2.Mahmut döneminde Senedi İttifak imzalandı. Böylelikle askeri yenilik konusunda ayanlardan destek alındı ve Sekbanı Cedid ordusu kuruldu.
Paşanın yeniçerileri ocağını sindirmek için alığı önlemler , esamelerin ( aylık cüzdan ) alınıp satılmasının yasaklanması , Rumeliden gelen birlikleri yağma yapması ve paşanın etrafında olan Rusçuk Yaranının iktidarı kötüye kullanması gibi nedenlerden dolayı Yeniçeriler İsyan çıkartmıştır.
Yeniçeri Ayaklanması ve Alemdar Mustafa Paşa’nın Ölümü
Mustafa Paşa’nın yaptıkları Yeniçeriler tarafından hoş karşılanmıyordu. 15 Kasım 1808 tarihinde gece yeniçeriler önce yangın var diye bağırarak gürültü çıkardılar. Daha sonra Alemdar Mustafa’nın içinde olduğu BabıAli’yi bastılar. Saraydan yardım gelmediğini gören Mustafa Paşa barut mahzenini ateşe verdi ve kendisi ile beraber yüzlerce yeniçeriyi öldürdü.
Yeniçeriler olaydan sonra paşanın ölüsünü buldu ve günlerce İstanbul’da dolaştırdılar. Daha sonra ise parçalayıp Yedikule Zindanlarının dışında bulunan bir kuyuya attılar.
Alemdar Vakasının Sonuçları
Yeniçerilerin isyanı ile Alemdar Mustafa Paşa öldü.
Yenilik hareketleri durdu.
Yeniçeriler daha sonra saraya saldırdı fakat bostancılar tarafından püskürtüldü.
2.Mahmut , 4.Mustafa’yı öldürttü.
Halkın desteğini alan yeniçeriler sarayın suyunu kestiler.
Saray dışında padişaha bağlı olan Sekban birlikleri ile yeniçeriler arasında çatışmalar yaşandı. Sokaklar asker ve sivil ölüsüyle doldu. Yaşananlardan sonra ulemanın aracılığı ile saray ve yeniçeriler arasında uzlaşma sağlandı. Anlaşmadan sonra bir çok ayan ve Sekbanı Cedid askeri öldürüldü. Yaklaşık 5000 yeniçeri , 400 Sekbanı Cedid askerinin öldüğü tahmin edilmektedir.
Sekbanı Cedid ordusu kaldırıldı.
Saray’a yakin Cebeciler Kışlası, Ayasofya, Sultanahmet, Divanyolu semtleri yangınlarla kül olmuştu.
Ayanların siyasal gücü kırılmaya başladı.
İnstagram adresimiz için buraya tıklayabilirsiniz.
